The 'phonetic complex' in Renaissance Latin grammar : Petrus Ramus's dichotomies and their reflections in two vernacular grammatical texts
Roč.21,č.2(2016)
Artes grammaticae; Renaissance grammar; phonetic complex; speech sounds; dichotomy; classification; Scaliger; Ramus; Nudožerinus; Anonymous
81–98
[Benedikt z Nudožer, Vavřinec = Benedikt z Nedožier, Vavrinec] M. Laurentius Banedictus Nudožerinus (1603). Grammaticae Bohemicae ad leges naturalis methodi conformatae, et notis numerisque illustratae ac distinctae libri duo. Pragae: Othmariana. [Retrieved 25. 7. 2016 from http://vokabular.ujc.cas.cz/moduly/mluvnice/digitalni-kopie-detail/BenGram1603].
[Erasmus Roterodamus] (1528). De recta latini graecique sermonis pronuntiatione, Des. Erasmi Roterodami. Parisiis: Simonis Collinaei.
Hertz, M. (Ed.). (1855). Grammatici Latini. Vol. II: Prisciani grammatici Caesariensis Institutionum Grammaticarum libri XVIII (Fasc. 1, libros I–XII continens). Leipzig: Teubner.
Holtz, L. (Ed., transl., comm.). (1981). Donat et la tradition de l'enseignement grammatical. Étude sur l'Ars Donati et sa diffusion (IVe–IXe siècle) et édition critique. Paris: CNRS.
Keil, H. (Ed.). (1855–1880). Grammatici Latini (Vol. I–VII). Leipzig: Teubner.
Keil, H. (Ed.). (1864). Grammatici Latini. Vol. IV: Probi, Donati, Servii, qui feruntur de arte grammatica libri (Notarum laterculi ex rec. T. Mommseni). Leipzig: Teubner.
Keil, H. (Ed.). (1880). Grammatici Latini. Vol. VII: Scriptores de orthographia. Terentius Scaurus, Velius Longus, Caper, Agroecius, Cassiodorius, Martyrius, Beda, Albinus. Audacis excerpta, Dosithei Ars Grammatica, Arusiani Messii Exempla elocutionum, Cornelii Frontonis liber de differentiis, Fragmenta grammatica. Leipzig: Teubner.
Marcovich, M. (Ed.). (1999). Diogenis Laertii Vitae Philosophorum (Vol I, libri I–X). Stuttgart–Leipzig: Teubner.
[Melanchthon, Ph., & Ramus, P.]. (1596). Grammatica Latina Philippo-Ramea: Ad Faciliorem Puerorum Captum Perspicua methodo breviter conformata, & duobus libris distincta; Syntaxis sententiosis auctorum exemplis illustrata... Sigenae Nassoviorum: Corvinus.
[ Orthographia Bohemica]. [Retrieved 25. 7. 2016 from http://vokabular.ujc.cas.cz/moduly/mluvnice/digitalni-kopie-detail/Orth].
Rademacher, L. (Ed.). (1965). M. Fabii Quintiliani Institutionis oratoriae libri duodecim (Pars Prior: libros I–VI continens). Leipzig: Teubner.
[Ramus, P.]. (1559). P. Rami, Regii Eloquentiae Et Philosophiae Professoris, Grammaticae libri quatuor: Ad Carolum Lotharingum Cardinalem. Parisiis: Wechelus.
Ramus, P. (1560). Grammaticae libri quatuor. Parisiis: Wechelus.
Ramus, P. (1576). Grammatica. Francofurti: Wechelus.
Ramus, P. (1578). Grammatica. Francofurti: Wechelus.
[Ramus, P.]. (1569). P. Rami Rudimenta Grammaticae Latinae. Basileae: Episcopius.
Ramus, P. (1559). Scholae grammaticae. Parisiis: Wechelus.
Ramus, P. (1569). Scholae in liberales artes. Basileae: per Eusebium Episcopium, & Nicolai frat. hæredes.
[Ramus, P., & Piscator, J.]. (1581). P. Rami Scholae In Tres Primas Liberales Artes: Videlicet 1 Grammaticae: 2 Rhetoricae, quae olim Quaestiones Brutinae: 3 Dialecticae, quae olim Animadversiones in Organum Aristotelis (T. 1). Francofurti: Wechelus.
[Scaliger, J. C.]. (1540). Iulii Caesaris Scaligeri De Causis Linguae Latinae Libri Tredecim. Lugduni: Gryphius.
[Scaliger, J. C.]. (1580). Iulii Caesaris Scaligeri viri clarissimi De causis linguae latinae: libri tredecim. [Heidelberg]: Santandreanus.
Smith, N. S. (Ed.). (1999). M. Vavřinec Benedikt z Nudožer. Grammaticae Bohemicae libri duo... Šenov u Ostravy: Ostravská univerzita; Tilia.
Šembera, A. V. (Ed.). (1857). Mistra Jana Husi Ortografie česká. Vídeň: Tiskem Leopolda Sommra.
Škoviera, D. (Ed., transl.). (2005). De litteratura Slavorum germanissima in ususm puerorum naturali methodo edita. O írečitej spisbe Slovákov. Bratislava: Stimul.
Tarán, L., & Gutas, D. (Eds.). (2012). Aristotle. Poetics. Editio Maior of the Greek Text with Historical Introductions and Philological Commentaries. Leiden–Boston: Brill.
Ax, W. (1986). Laut, Stimme und Sprache. Studien zu drei Grundbegriffen der antiken Sprachtheorie. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
Ax, W. (2002). Zum De voce Kapitel der römischen Grammatik. Eine Antwort auf Dirk M. Schenkeveld und Wilfried Stroh. In P. Swiggers, & A. Wouters (Eds.), Grammatical Theory and Philosophy of Language in Antiquity (Orbis supplementa, 19; pp. 121–141). Leuven–Paris: Peeters. [=2006. In Ch. Schwarz (Ed.), Text und Stil: Studien zur antiken Literatur und deren Rezeption (pp.197–213). München: Franz Steiner Verlag].
Balázs, J. (1965). The forerunners of structural prosodic analysis. Linguistica Academiae Scientiarum Hungaricae, 15, 229–286.
Bayerová, N. (1979). Gramatická terminologie předobrozenská (Spisy Pedagogické fakulty v Ostravě, 39). Praha: Státní pedagogické nakladatelství.
Blanár, V. (2006). Donatus Latino-Bohemicus z r. 1745 (J. Rhenia). Slovenská reč, 71(5), 257–268.
Buzássyová, Ľ. (2016). Od hlasu k hláske. Z dejín antickej náuky o reči. Bratislava: Univerzita Komenského.
Hendrich, J. (1930). Pierre de la Ramée a Gramatika Vavřince Benedikta z Nedožer. Bratislava, 4(2–3), 365–370.
Izzo, H. J. (1982). Phonetics in 16th-Century Italy: Giorgio Bartoli and John David Rhys. Historiographia Linguistica, 9(3), 335–359. [= 1986. In P. Ramat, H.-J. Niederche, & K. Koerner (Eds.), The History of Linguistics in Italy (Studies in the history of the language science 33; pp. 121–145). Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company]. | DOI 10.1075/hl.9.3.06izz
Jensen, K. (1990). Rhetorical Philosophy and Philosophical Grammar: Julius Caesar Scaliger's Theory of Language. München: Fink.
Jóna, E. (1985). Podiel slovenských gramatikov na rozvoji českej gramatickej literatúry (V. Benedikti z Nedožier, P. Doležal). In J. Porák (Ed.), Starší české, slovenské a slovanské mluvnice (Práce z dějin slavistiky, X; pp. 107–124). Praha: Univerzita Karlova.
Knox, B. (1968). Silent Reading in Antiquity. Greek, Roman and Byzantine Studies, 9, 421–435.
Kollárik, O. (1967). Zástoj Vavrinca Benedikta Nedožerského v epoche nášho humanizmu. In Ľ. Holotík, & A. Vantuch (Eds.), Humanizmus a renesancia na Slovensku v 15.–16. storočí (pp. 270–287). Bratislava: Vydavateľstvo SAV.
Koupil, O. (2007). Gramatykáři: gramatografická a kulturní reflexe češtiny 1533–1572. Praha: Karolinum.
Krajčovič, R., & Žigo, P. (1999). Príručka k dejinám spisovnej slovenčiny. Bratislava: Univerzita Komenského.
Lass, R. (2015). Lineage and the constructive imagination. In C. Bowern, & B. Evans (Eds.), The Routledge Handbook of Historical Linguistics (pp. 45–63). London: Routledge.
Lefèvre, E. (1990). Die römische Literatur zwischen Mündlichkeit und Schriftlichkeit. In G. Vogt-Spira (Ed.), Strukturen der Mündlichkeit in der römischen Literatur (ScriptOralia, 19; pp. 9–15). Tübingen: Gunter Narr.
Majtán, M. (2003). Vavrinec Benedikt z Nedožier 1555–1615. Slovenská reč, 68(2), 115–117.
Novák, J. V. (1888). O Gramatice české M. Vavřince Benedikta z Nudožer (vyd. r. 1603). Časopis Českého muzea, 62, 360–369.
Ong, W. J. (1958). Ramus and Talon Inventory. A Short-Title Inventory of the Published Works of Peter Ramus (1515–1572) and Omer Talon (Ca. 1510–1562) in Their Original and in Their Variously Altered Forms. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Outrata, F. (1998). Vavřinec Benedikt z Nudožer – (polo)zapomenutý předchůdce Komenského. Čeština doma a ve světě, 6(1), 14–18.
Outrata, F. (2002). Vavřinec Benedikt Nudožerský jako typ humanistického vzdělance. Acta Universitatis Carolinae – Historia Universitatis Carolinae Pragensis, 42(1/2), 59–74.
Padley, G. A. (1985). Grammatical theory in Western Europe, 1500–1700. Trends in Vernacular Grammar I. Cambridge: Cambridge University Press.
Padley, G. A. (1988). Grammatical theory in Western Europe, 1500–1700. Trends in Vernacular Grammar II. Cambridge: Cambridge University Press.
Pauliny, J. (1983). Dejiny spisovnej slovenčiny od začiatku po súčasnosť. Bratislava: Slovenské pedagogické nakladateľstvo.
Percival, W. K. (1975). The Grammatical Traditions and the Rise of the Vernaculars. In T. A. Sebeok (Ed.), Historiography of Linguistics (pp. 31–75). The Hague: Mouton.
Percival, W. K. (1976/2004): Rebellion or Evolution. In W. K. Percival (Ed.), Studies in Renaissance grammar (pp. 73–90). Aldershot–Burlington: Ashgate.
Percival, W. K. (Ed.). (2004). Studies in Renaissance grammar. Aldershot–Burlington: Ashgate.
Pleskalová, J., Krčmová, M., Večerka, R., & Karlík, P. (Eds.). (2007). Kapitoly z dějin české jazykovědné bohemistiky. Praha: Academia.
Swiggers, P., & Wouters, A. (2002): Grammatical theory in Aristotle's Poetics XX. In P. Swiggers, & A. Wouters (Eds.), Grammatical Theory and Philosophy of Language in Antiquity (pp. 101–120). Leuven–Paris: Peeters.
Škoviera, D. (2008). Poznámky k anonymnému spisu De litteratura Slavorum germanissima. In S. Mislovičová (Ed.), Jazyk a jazykoveda v pohybe. Na počesť Slavomíra Ondrejoviča (pp. 493–498). Bratislava: Veda.
Tavoni, M. (1998). Renaissance Linguistics. In G. Lepschy (Ed.), History of Linguistics. Vol. 3: Renaissance and Early Modern Linguistics (pp. 1–108). London–New York: Longman.
Thomas M. (2004). Universal Grammar in Second-Language Acquisition: A History. London–New York: Routledge.
Vintr, J. (1985). Česká gramatická terminologie do r. 1620. Wiener slavistisches Jahrbuch, 31, 151–185.
Vogt-Spira, G. (1991). Vox und littera. Der Buchstabe zwischen Mündlichkeit und Schriftlichkeit in der grammatischen Tradition. Poetica, 23, 295–327.