Symbolism in Czech and Polish somatic phraseological units with lexemes sluch/słuch [hearing] and ucho [ear] and their mutual equivalence

Vol.20,No.2(2017)

Dariusz Tkaczewski

https://doi.org/10.5817/BL2017-2-2

Stable URL (handle):
http://hdl.handle.net/11222.digilib/138062

PDF (Czech)
Abstract
The use of names of senses and sense organs as a basic component of so-called somatisms, i.e. phraseological units referring to human (animal) body/organism and its functions has a long history which goes back to ancient times. As a linguist and a Slavic studies specialist, the author of this article examines the fact that such phraseological expressions exist in closely related languages and investigates the issue of their equivalence – their mutual translatability. Phraseological expressions play an essential role in the teaching of Czech or Polish and in the work of translators of these languages, since learning, active knowledge and awareness of the content of rich phraseology, which has great semantic significance, are equally important as the knowledge of the vocabulary. In the course of the investigation, the author of this article indicates the meaning, sense and symbolism of hearing and ear in world cultures, excerpts 61 (7+54) Czech and Polish phrasemes and 6 proverbs containing these lexemes from available 'classic' dictionaries in which the particular sense sluch/słuch [hearing] and sense organ ucho [ear] make the main entry, orders and compares them in terms of equivalence, and presents the quantitative statistical data by means of three graphs.

Keywords:
Czech / Polish; lexemes sluch/słuch [hearing] and ucho [ear]; symbolism; somatic phraseological units; mutual equivalence

Pages:
21–34
References

BASAJ, Mieczysław, RYTEL Danuta. 1981. Słownik frazeologiczny czesko-polski (Katowice: UŚ)

BOWIE, Fiona. 2008. Antropologie náboženství (Praha: Portál)

CHLEBDA, Wojciech. 2000. " Król bywa nagi. Między cytatem a skrzydlatym słowem", in Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio FF Philologiae, t. XVIII (Lublin: Wyd. UMCS)

CHLEBDA, Wojciech. 2005. Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne (Opole: Wyd. UO).

Czesko-polski słownik zdradliwych wyrazów i pułapek frazeologicznych. Orłoś, Teresa, Zofia (red.) (Kraków: Wyd. UJ), 2006

Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Polański, Kazimierz (red.) (Wrocław: Ossolineum), 1999

KOPALIŃSKI, Władysław. 2006. Słownik symboli (Warszawa: OW RYTM)

KOWALSKI, Piotr. 1998. Leksykon: znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie (Warszawa: WN PWN)

LURKER, Manfred. 1989. Słownik obrazów i symboli biblijnych (Poznań: Wyd. Pallottinum)

MARKIEWICZ, Henryk, ROMANOWSKI, Andrzej. 1990. Skrzydlate słowa (Warszawa: PIW)

MRHAČOVÁ, Eva, BALOWSKI, Mieczysław. 2009. Česko-polský frazeologický slovník (Ostrava: FF OU)

MRHAČOVÁ Eva, PONCZOVÁ, Renáta. 2004. Lidské tělo v české a polské idiomatice (Ostrava: Tília)

ORŁOŚ, Teresa, Zofia, HORNIK, Joanna. 1996. Czesko-polski słownik skrzydlatych słów (Kraków: TAiWPN "Universitas")

ORŁOŚ, Teresa, Zofia. 2005. Studia z frazeologii czeskiej i polskiej (Kraków: Wyd. UJ)

PIETRAK-MEISER, Halina. 1985. Czeskie wyrażenia i zwroty frazeologiczne na tle porównawczym polskim (Lublin: Wyd. KUL)

PIETRAK-MEISER, Halina. 1993. Słownik frazeologiczny czesko-polski (Lublin: Wyd. KUL)

PLINIUSZ ST. 2004. Historia naturalna (Wrocław: Ossolineum, De Agostini Polska)

RIPA, Cesare. 2013. Ikonologia (Kraków: TAiWPN "Universitas")

SKORUPKA, Stanisław. 1949. " Przenośnie w języku potocznym", Poradnik Językowy, z. 1, 1949, s. 5–14; z. 2, s. 5–11

Slovník české frazeologie a idiomatiky. František Čermák, Jiří Hronek (red.) (Praha: Academia), 1994.

Slovník spisovného jazyka českého, http://ssjc.ujc.cas.cz

TARSA, Jadwiga. 1994. " Dyskretny urok nagłówka, czyli skrzydlate słowa na łamach dzisiejszej prasy", in Zeszyty Naukowe WSP w Opolu, Filologia Rosyjska, z. 33 (Opole: wyd. WSP), s. 102

TKACZEWSKI, Dariusz. 2014. " Leksem język/jazyk w polskich i czeskich frazeologizmach występujących w przysłowiach i sentencjach", in Mrhačová, Eva, Muryc, Jiří, Kolberová, Urszula (red.), Parémie národů slovanských VII (Ostrava: FF OU), s. 239–28.

Wielki słownik języka polskiego, http://wsjp.pl

ZAORÁLEK, Jaroslav. 1947. Lidová rčení (Praha: Fr. Borový)

Metrics

30

Views

0

PDF (Czech) views

PDF (Czech)