Tradycja wojny Starotestamentowej w literaturze rosyjskiej a Armia Konna Izaaka Babla

Roč.22,č.1(2019)

Abstrakt
Autor śledzi topos wojny Starotestamentowej w literaturze staroruskiej (np. Żywot Aleksandra Newskiego) i rosyjskiej (Wojna i pokój Lwa Tołstoja). Za reprezentatywną pod tym względem uważa wojnę obronną w Biblii, jaką była bitwa z Amalekitami. Teksty reprezentujące ów topos koreluje z odpowiednimi kontekstami etycznymi, politycznymi i religijnymi, w tym z dwoma mitami ideologicznymi: Moskwą jako Trzecim Rzymem oraz Nową Jerozolimą. Według autora, wojnę polsko-bolszewicką (1919–1920) Babel odczytuje właśnie jako wojnę obronną, wypaczając fakty historyczne. Jednocześnie Babel wypacza ustalenia Starego Testamentu w kwestii relacji: zabijanie – mordowanie. Bóg Starotestamentowy nie jest przeciw zabijaniu, ale raczej przeciw mordowaniu. Babel nie ma nic przeciwko mordowaniu Polaków i Żydów przez Armię Konną.

Klíčová slova:
literatura staroruska i rosyjska; wojna obronna w Biblii; bitwa z Amalekitam; Wojna i pokój Lwa Tołstoja; wojna polsko-bolszewicka 1919–1920; wypaczanie faktów historycznych i ustaleń Starego Testamentu przez Babla

Stránky:
89–105
Reference

BABEĽ, Isaak: Konarmija. Dostępne: http://lib.ru/PROZA/BABEL/Konarmija.modernlib.net/…/Konarmija/Real.

GRAVES, Robert: Mity greckie. Przeł. H. Krzeczkowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974.

Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, List do Rzymian, Księga Jozuego, Księga Samuela (1, 2). In: Pismo Święte w przekładzie Nowego Świata. Nowy Jork: Towarzystwo Biblijne i Traktatowe, 1997.

Poslanija Ivana Groznogo. Red. V. P. Adrianova Peretc. Moskva – Leningrad: Izdateľstvo Akademii Nauk SSSR, 1951.

Słowo o życiu i śmierci wielkiego księcia Dymitra Iwanowicza, cara ruskiego. Dostępne: http://www.pushinskijdom.ru/Default.aspx?tabid=4985.

TOLSTOJ, Lev Nikolajevič: Vojna i mir. T. III−IV. Moskva: Eksmo, 2006.

Żywot Aleksandra Newskiego. In: JAKUBOWSKI, Wiktor – ŁUŻNY, Ryszard. Literatura staroruska: wiek XI–XVII. Antologia. Warszawa: PWN, 1971.

BACZKOWSKI, Michał: Kontynent europejski w latach 1789–1849. In: Wielka historia świata. Świat w latach 1800–1850. Tom IX. Red. A. Chwalba. Warszawa: Świat Książki, 2006.

BARDACH, Juliusz – LEŚNODORSKI, Bogusław – PIETRZAK, Michał: Historia państwa i prawa polskiego. Warszawa: Lexis Nexis, 2009.

Biblia Makarego. Dostęp: https://pl.wikipedia.org/wiki/Biblia_Makarego.

BILLINGTON, James: Ideologia Moskiewska. In: Chrześcijaństwo Rusi Kijowskiej. Białorusi, Ukrainy i Rosji (X–XVII wiek). Red. J. Kłoczowski. Kraków: PAU, 1997.

BUŁAWA, Katarzyna: Tropologiczny sens Żywota Aleksandra Newskiego oraz Słowa o życiu i śmierci wielkiego księcia Dymitra Iwanowicza, cara ruskiego. Studia Slavica XIV, 2010, s. 73–90.

BURZYŃSKA, Anna: Kulturowy zwrot teorii. In: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. M. P. Markowski i R. Nycz. Kraków: Universitas, 2006.

DRAWICZ, Andrzej: Lata dwudzieste. Proza. In: Historia literatury rosyjskiej XX wieku. Red. tenże. Wyd 2. Warszawa: PWN, 2002.

DUDA, Katarzyna: Literatura rosyjska XX wieku. In: Rosjoznawstwo. Red. L. Suchanek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004.

FONNESBERG-SCHMIDT, Iben: Papieże i krucjaty bałtyckie 1147–1254. Przeł. B. Solecki. Warszawa: Bellona, 2009.

GIEYSZTOR-MIŁOBĘDZKA, Elżbieta: Symbol we wnętrzu kościelnym. In: Symbol i poznanie. Red. T. Kostyrko. Warszawa: PWN, 1987.

GORCZYCA, Wojciech: Prawdy o micie, symbolu i historii. Briusow, Iwanow, Gumilow. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2008.

GORCZYCA, Wojciech: Iwan IV Groźny. Portret kulturowy władcy. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2012.

GORCZYCA, Wojciech: Wschodni utopizm Włodzimierza Sołowiowa i symbolistów rosyjskich. In: Problemy utopii i antyutopii w literaturach słowiańskich i historii Słowian. Red. W. Gorczyca i I. Pospíšil. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2014.

GORCZYCA, Wojciech: Utopizmy Lwa Tołstoja (1852–1869). Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2015.

GORCZYCA, Wojciech: Chłodny Dom i Mongolia Wewnętrzna w pisarskiej wizji Wasyla Aksionowa i Wiktora Pielewina. In: Współczesny świat słowiański, II. Red. K. Feruga i A. Ostrowska-Knapik. Praha: Verbum, 2016. Dostępne: http://www.ks.ath.bielsko/plwspolczesny-swiat-slowianski.

GORCZYCA, Wojciech: Literatura rosyjska. Aspekty kulturowe. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2016.

GORCZYCA, Wojciech: Stanisław Haykowski (1902–1943). Ułan i malarz batalista. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2018.

GREŃ, Sabina: Mongołowie i Rusini. Słowo o życiu i śmierci wielkiego księcia Dymitra Iwanowicza, cara ruskiego. In: Współczesny świat słowiański, II. Red. K. Feruga i A. Ostrowska-Knapik. Praha: Verbum, 2016. Dostępne: http://www.ks.ath.bielsko/plwspolczesny-swiat-slowianski.

JAKUBOWSKI, Wiktor: Piśmiennictwo zjednoczonego państwa moskiewskiego (1500–1630). In: Historia literatury rosyjskiej. Red. M. Jakóbiec. Warszawa: PWN, 1976.

MAJEWSKI, Marcin: Prehistoria biblijna. Dostępne: http://bractwoslowa.pl/wp-content/uploads/2018/02/5.-PREHISTORIA-BIBLIJNA-Rdz-1-11-Marcin-Majewski-A-10-II-2018.pdf.

MAKAROVA, I. A.: Socialističeskij realizm. In: Russkaja literatura XX veka. Red. S. I. Tišina. Sankt-Peterburg 2002.

MARKOWSKI, Michał Paweł: Badania kulturowe. In: Teorie literackie XX wieku. Red. A. Burzyńska i tenże. Kraków: Universitas, 2007.

PAWŁOW, Andriej – PIERRIE, Maureen: Iwan IV Groźny. Car i tyran. Przeł. Sł. Kędzierski. Warszawa: Bellona, 2008.

PIPES, Richard: Rosja carów. Przeł. Wł. Jeżewski. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 2010.

POVSHEDNAYA, Oxana: Symbolika zwierząt w judaizmie biblijnym na przykładzie Księgi Madrości Syracha. Bielańskie Studia Teologiczne, 2016, 2. Dostęp: http://www.vol.jw.org/af/vol/d/r12/Lp-p/1200000591.

SMAGA, Józef: Narodziny i upadek imperium. ZSRR 1917–1990. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1992.

ŚLIWIŃSKA, Kamila Magdalena: Postawa wobec rewolucji i rzeczywistości sowieckiej pisarza Izaaka Babla (1894–1939). In: Tejże: Literackie środowisko Odessy wobec rewolucji i rzeczywistości sowieckiej. Dostęp: https://repozytorium-amu.edu.pl/bitstream,10593/9321/1/Sliwinska_PHD.pdf.

ŚLUSAREK, Krzysztof: Rzeczpospolita w XVIII wieku. In: Wielka historia świata. Świat w XVIII wieku. T. VIII. Red. P. Franaszek. Warszawa: Świat Książki, 2005.

SUCHICH, Igor Nikolajevič: Epos. "Konarmija" I. Babelja. In: Russkaja literatura XX veka. Red. S. I. Tišina. Sankt-Peterburg: 2002.

SZYLNIK, Lew: Czarne dziury historii Rosji. Przeł. M. Leczycka. Warszawa: Bellona, 2011.

THOMPSON, Ewa: Trubadurzy imperium. Przeł. A. Sierszulska. Kraków: Universitas, 2000.

TOMASZEK, M.: "Pravdy" Nikity Sokolova. In: Tekst literacki i tekst kultury w glottodydaktyce. Red. W. Gorczyca. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2010.

TOPOLSKI, Jerzy: Historia Polski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2003.

Wojna w Biblii. Dostęp: https://www.gotquestions.org/Polski/wojna-wBiblii.html.

Żydzi w Galicji. Dostęp: https://www.irekw.internetdsl.pl/zydzi_w_galicji.

Metriky

0

Crossref logo

11

Views

0

PDF (polština) views