Ilustracje Stanisława Haykowskiego w powieści Ferdynanda Ossendowskiego Pod sztandarami Sobieskiego

Roč.23,č.2(2020)

Abstrakt
W dyskursie literackim Ferdynanda Ossendowskiego autor odnotowuje obecność porządku lokalnego (mieszkańcy Karpat Wschodnich) i globalnego (naród), co łączy się z przyznaniem kluczowej roli dyskursowi tożsamości. Tożsamość zbiorowa jest dla Ossendowskiego tożsamością szlachecką. Tworzy ją szlachta bezherbowa, walcząc u boku swego króla pod Żurawnem (1676 r.). Historiozofia Ossendowskiego w powieści Pod sztandarami Sobieskiego nakierowana jest na otwieranie drzwi ku teraźniejszości i wyznaczanie perspektyw przyszłości. W odróżnieniu od Henryka Sienkiewicza (Trylogia, 1883–1888) Ossendowski nie pisze powieści przede wszystkim dla "pokrzepienia serc". Stanisław Haykowski jest autorem trzech ilustracji do powieści Ossendowskiego, spośród których autor analizuje dwie. Haykowski tworzy ilustrację interpretacyjną, ekspresywną – do pewnego stopnia autoteliczną. Jako malarz batalista modyfikuje niektóre sceny zdarzeń stworzone przez Ossendowskiego. Operuje światłem, cieniem i półcieniem w kreowaniu świata wewnętrznego postaci. Jest przy tym mistrzem aktorstwa ciała – ciała rycerza.

Klíčová slova:
porządek lokalny i globalny; dyskurs tożsamości; tożsamość zbiorowa; ilustracja interpretacyjna; ekspresywna; aktorstwo ciała

Stránky:
85–96
Reference

OSSENDOWSKI, Ferdynand. Huculszczyzna. Gorgany i Czarnohora. Poznań (R. Wegner), 1936. https://pl.wikisource.org/wiki/Huculszczyzna:_Gorgany_i_Czarnohora.

OSSENDOWSKI, Ferdynad. Pod sztandarami Sobieskiego. Warszawa: Wydawnictwo "Pobudka", 1930. Artykuły, monografie

BACHELARD, Gaston: Płomień świecy. Przeł. J. Rogoziński. Gdańsk: słowo/obraz/terytoria, 1996.

BARTOSZEWSKI, Władysław: Straceni na ulicach miasta. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970. Berezów Wyżny. https://pl.wikipedia.org/wiki/Berez%C3%B3w_Wy%C5%BCny.

BUCZYŃSKA-Garewicz, Hanna: Semantyka Peirce'a. Warszawa: ZSL UW, 1994.

GORCZYCA, Wojciech: Stanisław Haykowski (1902–1943). Ułan i malarz batalista. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2018.

GORCZYCA, Wojciech: Wschodni utopizm Włodzimierza Sołowiowa i symbolistów rosyjskich. W: Problemy utopii i antyutopii w literaturach słowiańskich i historii Słowian. Red. W. Gorczyca – I. Pospíšil. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2014.

JĘDRYSIAK, Tadeusz – WYSZKOWSKA, Izabela: Turystyka kulturowa. W: portal popularyzacyjny – Turystyka Kulturowa, http://turystykakulturowa.eu/wp.

KIEREŚ, Henryk: Człowiek i cywilizacja. Lublin: Instytut Edukacji Narodowej, 2007.

KOJ, Leszek: Próba zdarzeniowej teorii znaku. W: O nauce i filozofii nauki. Księga poświęcona pamięci Jerzego Giedymina. Red. K. Zamiara. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 1995.

Kołomyja – Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Kołomyja.

KRAJEWSKA, Anna: Światło jako metafora epistemologiczna. W: Literatura i Wiedza. T. 87. Red. Wł. Bolecki i Elżb. Dąbrowska. Warszawa: IBL, 2006.

Księga Jazdy Polskiej. Kierownictwo i opracowanie Stanisław Haykowski Warszawa, 1937.

Ludwik Kolankowski – Kurier galicyjski https://kuriergalicyjski.com/historia/postacie/101-k/5809-ludwik-kolankowski.

Miecz huculskihttp://www.muzeumwp.pl/emwpaedia/miecz-huculski-dar-huculow-dla-marszalka-jozefa-pilsudskiego.php.

NIESIECKI, Kasper: Herbarz Polski. Wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845 (t. 2, s. 1006–1007), https://wielcy.pl/niesiecki.

OSTROWSKI, Witold: Powieść historyczna. W: Słownik rodzajów i gatunków literackich. Red. G. Gazda – Sł. Makowska-Tynecka. Kraków: Universitas, 2006.

PROKOP-JANIEC, Elżbieta: Etniczność. W: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. M. P. Markowski – R. Nycz. Kraków: Universitas, 2006.

RUTKIEWICZ, Ewa: Wokół problemów ilustracji. http://www.ebib.pl/2010/118/a.php?rutkiewicz.

STRONCIWILK, Agata: Międzyprzestrzenie. Rama, obramowanie i passe-partout. W: http://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos14/texty/stronciwilk.htm.

WRZOSEK, Mieczysław: Polskie formacje wojskowe w Rosji w latach 1917–1920. Niepodległość i Pamięć, 11, 1998.

Metriky

0

Crossref logo

10

Views

0

PDF (polština) views