Utopia chłopska Lwa Tołstoja w Wojnie i pokoju

Vol.16,No.1-2(2013)

Wojciech Gorczyca

Stable URL (handle):
http://hdl.handle.net/11222.digilib/129108

PDF (Polish)
Abstract
The author develops a thesis about peasant utopia in War and Peace by Lev Tolstoy, referring it to slavophiles' establishments on the issue of community ( the so-called "mir"), which, according to Ivan Kiriyevskiy, decided of the predominance of the Old Russian civilization over European one. Utopian thinking by Tolstoy consists in the introduction of non-exiting at that time "objects" and "events" by exposing in his novel the thought about "dwiżenii narodow s Wostoka na Zapad". In 1812 peasants of all categories did not have freedom and the beginning of Napoleon's campaign was from their point of view an expectation of freedom which was to be brought by Napoleon. According to the author, other signs of Tolstoy's utopian thinking manifest themselves in the unlimited exposition of the topos of rule (From God, the Old Bible topos, the topos of Moscovian fighting prophetism). The sources of these toposes are noticed by the author of the article in the Old Russian tradition (the Lives of Alexander Nevsky, Dmitry Donskoy and Ivan Grozny's Letters). This way Tolstoy bases his utopian thinking upon a speculative-constructive element, which he equips with a meditative-expressive context. This connects him to philosophical idealism, which reveals Turanian and Byzantine tradition, and not Slavonic one.

Keywords:
speculative-constructive element; slavophiles' ideas; topos of rule; Turanian and Byzantine source

Pages:
3–22
References

Baczkowski, M.: Kontynent europejski w latach 1789–1850, [w:] Wielka historia świata, t. 9. Świat w latach 1800–1850, pod red. A. Chwalby, 2006, s. 258–462.

Bardach, J. – Leśnodorski B. – Pietrzak M.: Historia ustroju i państwa polskiego, Warszawa, 2009/2010.

Figes, O.: Taniec Nataszy. Z dziejów kultury rosyjskiej, przeł. Wł. Jeżewski, Warszawa, 2010.

Buława, K.: Topologiczny sens Żywota Aleksandra Newskiego oraz Słowa o życiu i śmierci wielkiego księcia Dymitra Iwanowicza, cara ruskiego, Studia Slavica XIV, Ostrawa/Opole 2010, s. 73–90.

Gieograficzeskij encykłopiediczeskij słowar', Moskwa, 1983.

Gorczyca, W.: Briusow * Iwanow * Gumilow. Prawdy o micie symbolu i historii, Bielsko-Biała, 2008.

Gorczyca, W.: Iwan IV Groźny. Portret kulturowy władcy, Bielsko-Biała, 2012.

Gorczyca, W.: Maraton – wieczne wyzwanie, Bielsko-Biała, 2004.

Kowalska, A.: Od utopii do antyutopii, Warszawa, 1987.

Łysiak, W.: Cesarski poker, Warszawa, 2007.

Nieć, G.: Rosja w XVIII wieku, [w:] Wielka historia świata, t. 8. Świat w XVIII wieku, pod red. P. Franaszka, Kraków, 2006, s. 275–326.

Ochmański, J.: Dzieje Rosji do 1861 roku, Warszawa, 1980.

Panejko, J.: Geneza i podstawy samorządu europejskiego, Paryż (Bibl. Sejmowa), 1926.

Pollak, S.: Przedmowa do: A. Puszkin, Opowieści, Wrocław, 1973.

Szacki, J.: Spotkania z utopią, Warszawa, 2000.

Straszewska, M.: Romantyzm, [w:] Literatura polska. Romantyzm. Pozytywizm, Warszawa, 1990, s. 5–264.

Szylnik, L.: Czarne dziury historii Rosji, przeł. M. Leczycka, Warszawa, 2011.

Świętochowski, A.: Utopie w rozwoju historycznym, Warszawa, 1910.

Tokarczyk, R. A.: Polska myśl utopijna. Trzy eseje, Warszawa, 1995.

Topolski, J.: Historia Polski, Poznań, 2003.

Walicki, A.: W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Warszawa, 2002.

Walicki, A., (Wybór i przekład) Filozofia społeczna narodnictwa rosyjskiego, t. I, Warszawa, 1965. (Tamże, A.P. Szczapow, Wiejska wspólnota gminna, s. 5–19, przeł. A. Walicka).

Wielka historia powszechna Trzaski, Ewerta i Michalskiego, t. VI, Warszawa, 1939.

Zamoyski, A., 1812. Wojna z Rosją, przeł. M. Roniker, Kraków, 2007.

http://www.kk.pl/piont/przemysl/dzieje/rus/unia.html

Chłopi. http://pl. wikipedia.org/wiki/Ch%C5%82opi

http://wikibooks.org/wiki/historiaadministracji/Rosja-XVIIwiek

http://lewicowo.pl/vara/viewpub/tid/2/pid/50

http://pl.wikibooks.org/wiki/historia_administracji/Rosja_XVIIIwieku

http://klubue.3lo.pl/index.php?optio... view+article&id+54&Itemid+89

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Dostępny w: http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/259

http://pl.wikisource.org/wiki/Encyklopedia_staropolska/Grosz

Metrics

9

Views

0

PDF (Polish) views

PDF (Polish)